Regionalny Zespół Taneczny „Pogórzanie” powstał w 1965 roku przy Zakładowym Domu Kultury „Górnik” w Gorlicach. Jednym z jego założycieli był Henryk Kuś, choreograf, folklorysta, miłośnik kultury ludowej. W czasie wieloletniej pracy opracował z zespołem oryginalne widowiska obrzędowe oparte o XIX wieczne materiały i badawcze prace terenowe. Zespół zrealizował wówczas „Wesele”, „Dożynki”, „Hej kolęda”, „Potańcówka”, „W karczmie”. Włączał także do repertuaru tańce z innych regionów Polski: śląskiego, cieszyńskiego, żywieckiego i lubelskiego. Od 1982 r. opiekę nad zespołem sprawuje Gorlickie Centrum Kultury.
Wiodący program zespołu oparty na tradycyjnym folklorze Pogórza, zbliżony jest do form autentycznych i prezentowany w opracowaniu artystycznym. Zespół „Pogórzanie” posiada w swoim repertuarze tańce narodowe, suitę pogórzańską oraz suity taneczne innych regionów etnograficznych: rzeszowskiego i krakowskiego. Od momentu powstania do współczesności Zespół „Pogórzanie” koncertował w wielu miejscach naszego kraju oraz zagranicą, m.in.: na Węgrzech, w Bułgarii, Rosji, Słowacji, Ukrainie, Danii i Francji. Zdobył w tym okresie wiele prestiżowych nagród i wyróżnień.
Integralną częścią Zespołu jest Kapela Regionalnego Zespołu Tanecznego „Pogórzanie”, która towarzyszy mu od początku. Oprócz wspólnych koncertów z zespołem kapela posiada własny repertuar. Swoimi występami uświetnia wydarzenia w całym regionie. W 2019 roku Kapela RZT „Pogórzanie” zdobyła II nagrodę w XII Podkarpackim Jarmarku Ludowym „Roztańczony Chorzelów” w Chorzelowie.
Próby kapeli odbywają się w środy i czwartki w godz. 16.00 – 19.00 Kierownikiem Kapeli RZT „Pogórzanie” jest Stanisław Malisz.
Wybrane prezentacje i osiągnięcia zespołu (w układzie chronologicznym):
- 1969 – udział w Telewizyjnym Turnieju Miast Gorlice – Sanok
- 1971 – wyróżnienie w Okręgowym Przeglądzie Amatorskich Zespołów Artystycznych Przemysłu Naftowego w Krośnie
- Koncert w Bardejowie (Słowacja), prezentacja tańców narodowych i regionalnych
- 1972 – udział w Wojewódzkich Konfrontacjach Artystycznych Zespołów Regionalnych „Jadą goście, jadą” w Jaśle
- 1973 – udział w VII Ogólnopolskim Festiwalu Folklorystycznym w Płocku
- 1976 – udział w historycznym widowisku plenerowym „światło-dźwięk” w Nowym Sączu z okazji święta Gazety Południowej – pobyt na Węgrzech, koncerty w Padragkút i Badacsony
- 1977 – udział w bloku koncertowym z okazji święta „Gazety Południowej” na krakowskim rynku
- 1979 – I nagroda w Przeglądzie Zespołów Artystycznych POLMAG-u w Rybniku – pobyt w Bułgarii, trasa koncertowa w rejonie Harmanli – prezentacja tańców narodowych i regionalnych
- 1983 – nagroda w III Ogólnopolskim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie
- 1985 – wyróżnienie na Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu podczas XXII Tygodnia Kultury Beskidzkiej
- 1989 – I miejsce „Złote Serce Żywieckie” na Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu – III miejsce „Brązowa Ciupaga” na XXI Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem
- 1992 – wyróżnienie na Przeglądzie Kapel, Zespołów Pieśni i Tańca Regionu Pogórza w Jaśle – nagroda na Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu za prezentację fragmentów widowiska obrzędowego „Wesele”
- 1995 – koncert jubileuszowy z okazji 30-lecia działalności zespołu z udziałem zespołów „Karpaty” (Ukraina) i Čerhowčan (Słowacja)
- 1995 – wyróżnienie w I Karpackiej Biesiadzie Ludowej „Podkówecka” w Nowym Sączu – pobyt na Węgrzech, koncerty z okazji święta Węgier i Święta Plonów w Mesztegnyö, Gadányból, Balatonlelle, Heviz, Kesthely
- 1996 – wyróżnienie w II Karpackiej Biesiadzie Ludowej „Podkówecka” w Nowym Sączu
- prezentacja folkloru Ziemi Gorlickiej podczas inauguracji XIV Święta Kultury Łemkowskiej „Łemkowska Watra” w Żdyni
- 1999 – udział w Ofierze Mszy św. i kanonizacji bł. Kingi celebrowanej przez Papieża Jana Pawła II w czasie wizyty apostolskiej w Starym Sączu, występ zespołu po zakończeniu celebry
- udział w uroczystym nadaniu tytułu Honorowego Obywatela Miasta Gorlic reżyserowi Jerzemu Hoffmanowi w Galerii Sztuki „Dwór Karwacjanów” w Gorlicach
- I nagroda dla grupy kobiecej w kat. Grup Śpiewaczych na XXX Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu
- 2000 – koncert jubileuszowy z okazji 35 rocznicy działalności zespołu
- reprezentowanie miasta i powiatu gorlickiego podczas parady zespołów folklorystycznych województwa małopolskiego z okazji rocznicy podpisania aktu lokacyjnego miasta Krakowa i 1000-lecia utworzenia diecezji krakowskiej
- występy w prezentacji miast i gmin powiatu gorlickiego na XXIV Targach Sztuki Ludowej „Cepeliada” w Krakowie
- udział kameralnej grupy zespołu w powitaniu Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego w Gorlicach
- udział w X Międzynarodowym Huculskim Folklorystyczno-Etnograficznym Festiwalu w Kołomyji (Ukraina)
- 2001 – uczestnictwo w realizacji próbnych zdjęć do filmu oświatowo-instruktażowego powstającego na zlecenie Fundacji Kultury Polskiej, prezentacja zachowanych w regionie najstarszych form tanecznych
- prezentacja folkloru Pogórza Gorlickiego na Słowacji podczas koncertów w ramach XXV Zamagórskich Spotkań Folklorystycznych w Czerwonym Klasztorze
- 2002 – udział w realizacji przez TV Polonia filmu o Ziemi Gorlickiej w ramach cyklu „Przywitania”, zaprezentowanie tańców i przyśpiewek gorlickich w Ośrodku Budownictwa Ludowego w Szymbarku
- prezentacja folkloru pogórzańskiego, rzeszowskiego i krakowskiego na „Święcie Plonów” w Furdenheim (Francja)
- 2003 – udział w Jesiennym Jarmarku Kuriera Gorlickiego
- udział w wakacyjnej imprezie „Solińskie Lato”, koncerty na estradach Soliny, Polańczyka i Leska
- 2004 – udział w X Dniach Konia Huculskiego w Rebetowie
- 2004 – udział w XXVII Targach Sztuki Ludowej „Cepeliada” w Krakowie – udział w koncercie finałowym z okazji „Dni Kałusza” (Ukraina)
- 2007 – udział w I Gorlickich Prezentacjach Regionalnych „Dobre, bo Pogórzańskie”
- 2009 – prezentacja „Pogórzańskiego Wesela” wspólnie z zespołem „Kowalnia” ze Stróż w Ośrodku Budownictwa Ludowego w Szymbarku
- 2009 – udział w konferencji Magicznej Krainy Łemków i Pogórzan pn. „Jak oko pocieszyć zaglądając do łemkowskiej i pogórzańskiej skrzyni”
- 2010 – II miejsce na III Międzykulturowym Przeglądzie Folkloru „Zagłębie i sąsiedzi” w Dąbrowie Górniczej w kategorii zespołów tanecznych artystycznie opracowanych
- 2011 – III miejsce na IV Międzykulturowym Przeglądzie Folkloru „Zagłębie i sąsiedzi” w Dąbrowie Górniczej w kategorii zespołów tanecznych artystycznie opracowanych
- 2011 – pokazy i nauka tańców ludowych podczas „Spotkań na Węgierskim Szlaku” w Skansenie Wsi Pogórzańskiej prof. Romana Reinfussa
- 2011 – występy w prezentacji miast i gmin w XXXV Międzynarodowych Targach Sztuki Ludowej Cepeliada w Krakowie
- 2012 – udział w Panoramie Kultur w Skansenie Wsi Pogórzańskiej im. prof. R. Reinfussa
- 2012 – udział w imprezie plenerowej „Małopolska Wieś Pachnąca Ziołami” w Wysowej Zdroju
- 2012 – prezentacja i nauka tańców regionalnych w II Pikniku z Reinfussem w Skansenie Wsi Pogórzańskiej im. prof. R. Reinfussa
- 2013 – wyróżnienie w VII Regionalnym Przeglądzie Zespołów Tańca Ludowego GACOK w Gaci k. Przeworska
- II nagroda dla Kapeli RZT „Pogórzanie” w VI Podkarpackim Jarmarku Ludowym „Roztańczony Chorzelów” w Chorzelowie
- 2014 – III miejsce dla grupy śpiewaczej w XXXII Konkursie Muzyk, Instrumentalistów, Śpiewaków Ludowych i Drużbów Weselnych „Druzbacka” w Podegrodziu
- 2015 – występ w Koncercie Galowym w Wysowej-Zdroju podczas XVIII Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego „Świat pod Kyczerą”
- 2015 – I nagroda w VIII Podkarpackim Jarmarku Ludowym „Roztańczony Chorzelów” w Chorzelowie
- 2015 – II nagroda dla Kapeli RZT „Pogórzanie” w VIII Podkarpackim Jarmarku Ludowym „Roztańczony Chorzelów” w Chorzelowie
- 2015 – wyróżnienie dla grupy śpiewaczej RZT „Pogórzanie” w V Głogowskim Przeglądzie Kapel i Śpiewaków Ludowych „Wykopki” w Głogowie Małopolskim
- 2015 – uroczysta gala Jubileuszu 50-lecia działalności RZT „Pogórzanie” w Gorlicach
- 2016 – występ Regionalnego Zespołu Tanecznego „Pogórzanie” na „Fašiangach” w Lipovcach (Słowacja)
- 2016 – III nagroda w IX Podkarpackim Jarmarku Ludowym „Roztańczony Chorzelów”
- 2016 – koncert RZT „Pogórzanie” na Słowacji podczas „Dni Gminy Oravský Podzámok”
- 2016 – udział „Pogórzan” w II Zjeździe Karpackim „Karpaty – Góry Kultury” w Sanoku
- 2018 – I miejsce dla zespołu na XI Podkarpackim Jarmarku Pogórzańskim w Chorzelowie
- 2019 – I miejsce dla zespołu na XII Podkarpackim Jarmarku Pogórzańskim w Chorzelowie
Dyplomy i nagrody:
- 1987 – dyplom Dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki UW w Nowym Sączu „za upowszechnianie kultury na terenie województwa nowosądeckiego
- 1989 – dyplom honorowy Dziennika Zachodniego „za pielęgnowanie folkloru i wzbogacenie programu XXVI Tygodnia Kultury Beskidzkiej
- 1990 – nagroda II stopnia w dziedzinie twórczości ludowej przyznana przez Wojewodę Nowosądeckiego
- dyplom honorowy Dziennika Zachodniego „za pielęgnowanie sztuki ludowej i wzbogacenie programu XXVII Tygodnia Kultury Beskidzkiej
- 1993 – dyplom „Dziennika Zachodniego” „za pielęgnowanie i popularyzowanie folkloru na estradach XXX Tygodnia Kultury Beskidzkiej”
- 1995 – dyplom uznania Ministra Kultury i Sztuki „za trzydziestoletnią działalność i osiągnięcia w upowszechnianiu folkloru”
- dyplom uznania Burmistrza Gorlic „za kultywowanie i propagowanie folkloru Pogórza w kraju i zagranicą podczas 30-letniej działalności zespołu”
- list gratulacyjny Wojewody Nowosądeckiego z okazji jubileuszu powstania i działalności zespołu
- 2000 – dyplom Burmistrza i władz miasta Gorlice z okazji jubileuszu 35-lecia „za pielęgnowanie i popularyzację rodzimego folkloru, a także pełnienie roli ambasadora naszego miasta w kraju i zagranicą”
- 2005 – nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w uznaniu nieocenionych zasług wszystkich członków zespołu dla kultury polskiej z okazji 40-lecia istnienia zespołu.
- 2011 – dyplom Prezesa Fundacji „CEPELIA” Polska Sztuka i Rękodzieło w Warszawie oraz Dyrektora Biura Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej w Krakowie z okazji XXXV Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej, za szczególny wkład w rozwój sztuki ludowej i rękodzieła artystycznego, promocję tego co najpiękniejsze i najbardziej wartościowe w tej twórczości oraz walki o ginące piękno.
- 2015 – wyróżnienie Starosty Powiatu Gorlickiego Mosty Starosty „za całokształt osiągnięć w popularyzacji ludowej kultury muzycznej Pogórza”
- list gratulacyjny Poseł na Sejm RP Barbary Bartuś „za stałą obecność w życiu kulturalnym regionu oraz zasługi w niestrudzonym popularyzowaniu piękna i różnorodności polskiego folkloru”
- list gratulacyjny Marszałka Województwa Małopolskiego z okazji 50.rocznicy powstania
i działalności zespołu - dyplom Burmistrza i władz miasta Gorlice z okazji jubileuszu 50-lecia „za kultywowanie regionalnych tradycji i obyczajów”
- list gratulacyjny Starosty Powiatu Gorlickiego „w uznaniu doniosłej roli krzewiciela dorobku kulturalnego Pogórzan na forum lokalnym, ogólnopolskim i międzynarodowym”
- odznaka honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
Występ „Pogórzan” w Domu Pomocy Społecznej w Gorlicach – relacja
Wyróżnienie dla „Pogórzan” – relacja1 , relacja2
Udział „Pogórzan” w II Zjeździe Karpackim „Karpaty – Góry Kultury” w Sanoku – relacja
Udział „Pogórzan”w „Święcie Maziarzy Łosiańskich” – relacja
Gościnne występy „Pogórzan” na Słowacji – relacja
Występ RZT „Pogórzanie” podczas festynu „Małopolska wieś pachnąca ziołami” – relacja
Występ zespołu „Pogórzanie” na festynie w Ropicy Polskiej – relacja
„Pogórzanie” wytańczyli III nagrodę – relacja
Występ RZT „Pogórzan” w Szymbarku – relacja
Występ RZT „Pogórzanie” podczas Pikniku Rodzinnego w Kwiatonowicach – relacja
„Pogórzanie i sąsiedzi” – występ kapeli RZT „Pogórzanie” podczas otwarcia wystawy tradycyjnych strojów ludowych w Szymbarku – relacja
Występ RZT „Pogórzanie” podczas Dni Gorlic 2016 – relacja
Występ RZT „Pogórzanie” na „Fasiangach” w Lipovcach (Słowacja) – relacja
Występ RZT „Pogórzanie” w Szymbarku podczas otwarcia pokonkursowej wystawy szopek bożonarodzeniowych – relacja
Uroczysta gala Jubileuszu 50-lecia działalności RZT „Pogórzanie” w Gorlicach – relacja
Wyróżnienie dla RZT „POGÓRZANIE” podczas V Głogowskiego Przeglądu Kapel i Śpiewaków Ludowych „Wykopki 2015” – relacja
Występ RZT „POGÓRZANIE” podczas Dożynek Gminnych w Ropie – relacja
Występ RZT „POGÓRZANIE” podczas Rodzinnego Pikniku Pod Jabłonką – relacja
Występ RZT „POGÓRZANIE” podczas Festynu „Małopolska Wieś Pachnąca Ziołami” – relacja
Kolejne sukcesy „POGÓRZAN” w roku jubileuszowym – relacja
Udział RZT „POGÓRZANIE”w XVIII Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym „Świat pod Kyczerą” – relacja
I Piknik Rodzinny w Bystrej – relacja
I Zjazd Karpacki – relacja
Wyróżnienie „Mosty Starosty” dla RZT „POGÓRZANIE” – relacja
Tańce i pieśni „POGÓRZAN” – relacja
Kipi kasza, kipi groch – relacja